६ पुस, काठमाडौं। परराष्ट्र मन्त्री आरजु राणा देउवा अहिले स्वास्थ्य जाँचका लागि भारतको नयाँ दिल्लीमा छिन्। तपाईँले कहिल्यै सोच्नुभएको छ, एक मन्त्रीको विदेश बसाईले कति अर्थ राख्छ? उनी सोमबार नेपाल फर्कने तयारीमा छिन्। तर, यो बसाईले औपचारिकभन्दा पनि व्यक्तिगत कारणहरूको चर्चा ल्याएको छ।
आरजुको यो दिल्ली भ्रमणको मुख्य उद्देश्य नियमित स्वास्थ्य जाँच हो। अपोलो अस्पतालमा गरिएको परीक्षणको रिपोर्ट आइतबारसम्म उपलब्ध हुने भएकाले सोमबार फर्किने योजना बनेको हो। तर, यो बसाई केवल स्वास्थ्य जाँचसम्म सीमित छैन।
दिल्लीसँगको पुरानो सम्बन्ध
आरजु राणाको दिल्लीसँगको सम्बन्ध पुरानो हो। नयाँ दिल्लीको म्याक्स अस्पतालमा २०७४ सालमा उनको हाइपर प्याराथाइरोडिज्मको सफल शल्यक्रिया भएको थियो। त्यसयता, उनी समय-समयमा दिल्ली पुगेर स्वास्थ्य जाँच गर्ने गरेकी छन्। यस पटक पनि उनले सोही क्रममा अस्पताल पुगेर परीक्षण गराएकी हुन्।
तर, यो भ्रमणको सन्दर्भमा स्वास्थ्यको मात्र चर्चा भएको छैन। दिल्लीमा रहँदा उनले नेपालको आर्थिक सम्भावनाबारे महत्वपूर्ण सन्देश प्रवाह गरेकी छन्।
आर्थिक सम्मेलनमा नेपालप्रतिको अनुरोध
शुक्रबार आरजुले नेपाल-भारत आर्थिक सम्मेलनलाई सम्बोधन गरिन्। सम्बोधनमा उनले भारतीय निजी क्षेत्र र व्यवसायीलाई नेपालको अर्थतन्त्रमा लगानी गर्न आग्रह गरिन्। “नेपालको लुम्बिनी र पोखरा अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल सञ्चालनमा भारतको साथ आवश्यक छ,” उनले भनेको निकट स्रोतले बताएको छ।
यो अनुरोधले नेपाल-भारत सम्बन्धलाई थप सुदृढ बनाउने अपेक्षा गरिएको छ। के नेपालमा भारतीय लगानीकर्ताले नयाँ सम्भावनाको खोजी गर्नेछन्? यो समयले देखाउने कुरा हो।
राजनीतिक भेटघाटको अड्कल
उनको दिल्ली बसाईले केही राजनीतिक संकेत पनि गरिरहेको छ। भारतीय जनता पार्टीका विदेश विभाग प्रमुख विजय चौथाइवालासँग उनले भेट गर्ने तय भएको छ। चौथाइवालासँग उनको पुरानो मित्रता छ। “पहिले आरजुले राखी बाँधेर सम्बन्ध झन् मजबुत बनाएकी थिइन्,” उनी निकट स्रोतले भनेको छ।
तर, दिल्लीस्थित नेपाली दूतावासका अनुसार कुनै औपचारिक राजनीतिक भेटघाटको कार्यक्रम छैन। यसले के संकेत गर्छ?
प्रधानमन्त्रीको भ्रमणबारे उठेको प्रश्न
परराष्ट्र मन्त्री देउवासँग भारतीय सञ्चारमाध्यमले प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीको दिल्ली भ्रमणबारे प्रश्न उठाएका थिए। “भारतबाट निमन्त्रणा आएपछि भ्रमण हुनेछ,” उनले सटीक जवाफ दिइन्।
यसले स्पष्ट पारेको छ कि भारतसँगको कूटनीतिक सम्बन्धलाई प्रधानमन्त्री स्तरमा थप उचाइमा लैजाने प्रयास भइरहेको छ। तर, प्रधानमन्त्री मोदीको व्यस्ततालाई ध्यानमा राख्दा यस्तो भ्रमण तत्काल सम्भव नदेखिएको भारतीय अधिकारीहरूको भनाइ छ।
निजी स्वास्थ्य र सार्वजनिक कर्तव्यको सन्तुलन
आरजुको यो भ्रमणले एक प्रश्न पनि खडा गरेको छ। सार्वजनिक जीवनमा रहेका व्यक्तिहरूको व्यक्तिगत स्वास्थ्य र कर्तव्यबीचको सन्तुलन कस्तो हुनुपर्छ? उनी स्वास्थ्य जाँचका लागि दिल्ली पुगे पनि उनले नेपाल-भारत सम्बन्धलाई नयाँ उचाइमा लैजान प्रयास गरेकी छिन्।
यो मात्र व्यक्तिगत बसाई होइन। यो नेपाल-भारत सम्बन्धका नयाँ आयाम खोज्ने अवसर पनि हो। आरजु राणा देउवाको यो बसाईले कूटनीति र व्यक्तित्वको सन्तुलनको उत्कृष्ट उदाहरण प्रस्तुत गरेको छ।
दिल्लीबाट सोमबार फर्किएपछि आरजु राणाले नेपालका लागि के नयाँ पहल गर्नेछिन्? यो चासोका साथ हामी प्रतीक्षा गरिरहेका छौं।