Table of Contents
शिक्षामा खस्कदो स्थिति र भ्रष्टाचार: के यो हाम्रो विकासको मुख्य बाधक हो?
“शिक्षा भनेको मानिसको जीवनको शक्तिशाली हतियार हो, जसले संसार परिवर्तन गर्न सक्छ।” नेल्सन मन्डेलाको यो भनाइ आजको नेपालको वास्तविकतासँग कत्तिको मेल खान्छ? महोत्तरीको भटौलियामा शनिबार आयोजित नेपाली कांग्रेस महोत्तरी-३ प्रतिनिधिसभा क्षेत्रीय अधिवेशनको उद्घाटनमा नेपाली कांग्रेसका नेता डा. शेखर कोइरालाले यही विषयलाई सम्बोधन गर्दै खस्कँदो शिक्षा र व्याप्त भ्रष्टाचारलाई देशको विकासमा मुख्य अवरोधका रूपमा चित्रण गरे।
खस्कँदो शिक्षाको मार र भ्रष्टाचारको जालो
डा. कोइरालाको भनाइ थियो, “शिक्षा र रोजगारीका लागि युवाहरूलाई विदेश जानुपर्ने बाध्यता मुलुकको विकासमा गम्भीर चुनौती हो।” नेपाल जस्तो विकासशील देशमा जहाँ सम्भावना धेरै छ, त्यहाँ शिक्षाको गुणस्तर खस्कँदै जाँदा युवाहरूले देशभित्रै अवसर खोज्न छाडेका छन्। डा. कोइरालाले गुणस्तरीय र वैज्ञानिक शिक्षाको अभावलाई मुलुकको भविष्य अँध्यारो बनाउने कारक माने।
उनले भने, “अबको लडाइँ शिक्षा र भ्रष्टाचारविरुद्धको हुनुपर्छ। भ्रष्टाचारको जरैदेखि निर्मूल पार्न सबैको सामूहिक सङ्कल्प आवश्यक छ। केवल कसैलाई दोष दिएर समस्या समाधान हुँदैन।” यो कथनले स्पष्ट रूपमा देखाउँछ कि समस्या व्यक्तिगत होइन, संस्थागत छ।
युवाहरूको भविष्यको खोजी
“युवा पुस्ता भनेको राष्ट्रको मेरुदण्ड हो। तर जब त्यही मेरुदण्ड विदेशको रोजगारीमा अल्झिन्छ, मुलुकले कसरी अग्रगति लिन सक्छ?” डा. कोइरालाको यो प्रश्नले सबैलाई सोच्न बाध्य बनायो। उनले रोजगारी सिर्जना गर्न र युवाहरूलाई उत्पादनमूलक काममा आकर्षित गर्न प्राविधिक शिक्षामा लगानी गर्नुपर्ने बताए।
उनका अनुसार, “नेपालको कृषि क्षेत्र सम्भावनाको खानी हो। विशेष गरी मधेश क्षेत्रलाई अन्नको भण्डार मानिँदै आएको छ। तर यसलाई आधुनिकीकरण गर्ने ठोस कदम नचालिएकाले यसको सही उपयोग हुन सकेको छैन।” यो भनाइले नेपालजस्तो कृषिमा आधारित अर्थतन्त्र भएको देशका लागि कृषिको आधुनिकीकरण कति महत्वपूर्ण छ भन्ने देखाउँछ।
भ्रष्टाचारविरुद्धको सङ्घर्ष: सुशासनका लागि सङ्गठित प्रयास
“भ्रष्टाचार भनेको समाजलाई भित्रभित्रै खाइरहेको दीमेक हो,” डा. कोइरालाले भने। उनले भ्रष्टाचारका कारण देशको प्रशासन प्रणाली मात्र होइन, समाजकै आधारभूत संरचना नै कमजोर बनिरहेको औँल्याए। “यसविरुद्ध निर्मम सङ्घर्ष आवश्यक छ। तर यो सङ्घर्ष सामूहिक हुनुपर्छ।”
नेतृत्वको भूमिका प्रस्ट पार्दै उनले भने, “यो जिम्मेवारी कांग्रेस कार्यकर्ताको हो, जसले प्रजातन्त्रका लागि लामो लडाइँ लडेका छन्।” यो भनाइले लोकतान्त्रिक मूल्यको रक्षा गर्दै जनतामा आशा जगाउने प्रयास गरेको देखिन्छ।
स्थानीय समस्याका समाधानका लागि ठोस कदमको आवश्यकता
महोत्तरीको यस क्षेत्रीय अधिवेशनको उद्घाटनसत्रलाई सम्बोधन गर्दै डा. कोइरालाले कृषि आधुनिकीकरण, शिक्षा सुधार, र रोजगारी सिर्जनाको आवश्यकता औँल्याए। “कृषि मात्र होइन, उत्पादनमूलक काममा लगानी गरेर मात्र मुलुकलाई आर्थिक रूपमा बलियो बनाउन सकिन्छ,” उनले थपे।
यसअघि विविध कारणले रोकिएको अधिवेशन शनिबारदेखि सुरु भएको हो। उद्घाटन सत्रमा नेता राघवेन्द्र झाको अध्यक्षतामा कार्यक्रम सम्पन्न भएको थियो। अब पार्टीका उपसभापति धनराज गुरुङको प्रमुख आतिथ्यमा बन्दसत्र जलेश्वरस्थित जिल्ला समन्वय समितिको सभाहलमा हुने कार्यक्रम रहेको महासमिति सदस्य बजरङ्ग नेपालीले जानकारी दिए।
नेपालको सम्भावना: जिम्मेवारी सबैको
डा. कोइरालाको भनाइलाई ध्यानमा राख्दै के हामी सबैले यस परिवर्तनको नेतृत्व गर्न तयार छौँ? “भविष्य त तयार छ,” उनले भनेजस्तै, नेपालमा सम्भावना अपार छ। तर यसको उपयोग गर्न सबैले इमानदारीपूर्वक हातेमालो गर्नुपर्ने बेला आएको छ।
आखिर, “तपाईं परिवर्तनका लागि प्रतीक्षा गर्न सक्नुहुन्न। तपाईं नै परिवर्तन हुनु आवश्यक छ।” महात्मा गान्धीको यो भनाइ नेपालको वर्तमान परिप्रेक्ष्यमा कत्तिको सान्दर्भिक छ?
यो समाचारले पाठकलाई सोच्न बाध्य बनाउँछ कि शिक्षा र भ्रष्टाचारजस्ता गम्भीर समस्याहरूलाई सम्बोधन नगरेसम्म नेपालको विकासको यात्रा अपूरो रहनेछ। देशको भविष्यको जिम्मेवारी हामी सबैको हो। अबको समय परिवर्तनको हो।
#DarakhOnline #NepalNews #Education #Corruption #FutureOfNepal