Table of Contents
जब राज्यको ढुकुटी रित्तिन्छ र नीतिको नाउँमा ब्रह्मलुट मच्चिन्छ, तब युधिष्ठिरले पनि मौन बस्नु हुँदैन। आज त्यस्तै भएको छ—लगानीको पवित्र भूमिमा गिद्धे नजर परेको छ, जहाँ शेयर बजारको नाममा लाखौंको पसिना लुटिँदै छ। धर्मको सिंहासन हल्लिएको छ, सत्यको आवाज कमजोर भएको छ, र अन्यायको साम्राज्य फैलिँदै गएको छ। यो कस्तो विडम्बना! अमृत बेच्नेहरू विषको व्यापार गरिरहेका छन्, रक्षकहरू नै भक्षक बनिरहेका छन्। महाभारतको युद्ध त कुरुक्षेत्रमा लडिएको थियो, तर यो त घरघरमा मच्चिएको छ—गरिबको थाली रित्तो बनाउने यो कस्तो खेल हो?
धितोपत्र बजारमा देखिएको उतारचढावले लगानीकर्ताहरूमा त्रासको बादल मडारिरहेको छ। यो साता नेप्से परिसूचकमा आएको गिरावटले धेरैको मनमा चिसो पसेको छ। तर, यो केवल एउटा तथ्याङ्क मात्र होइन, यसले हजारौं नेपालीको भविष्यसँग जोडिएको कथा बोकेको छ। आज हामी यो विषयमा गहिरो गरी चर्चा गर्नेछौं, किन यो गिरावट आयो, यसका कारणहरू के हुन्, र यसबाट कसरी जोगिने भन्ने बारेमा विस्तृत रूपमा जान्नेछौं। आउनुहोस्, यो यात्रामा दरख अनलाइन सँगसँगै लागौं।
नेप्सेको यात्रा: उतारचढावको कथा
नेपाल स्टक एक्सचेन्ज (नेप्से) मा बिहीबार ४.४५ अंकको गिरावट आयो, र यो २५९५.७४ बिन्दुमा झर्यो। यो साताभरि नै नेप्सेमा निरन्तर गिरावट आएको छ, तर कारोबार रकममा भने केही सुधार देखिएको छ। बिहीबार मात्रै ७ अर्ब ७८ करोड रुपैयाँ बराबरको शेयर किनबेच भयो।
मंगलबार ०.२२ अंक र बुधबार ०.३३ अंकले घटेको नेप्से बिहीबार पनि थामिएन। कारोबार सुरु हुँदा २६००.२० अंकमा रहेको नेप्से सूचक ४.४५ अंकले घटेर २५९५.७४ बिन्दुमा पुग्यो। सेन्सेटिभ इन्डेक्स पनि १.२१ अंकले घट्यो। बैंकिङ र बीमा कम्पनीहरूको शेयर मूल्यमा आएको गिरावटले समग्र नेप्से सूचकलाई नै तल झार्यो।
किन आयो गिरावट?
नेप्सेमा देखिएको यो गिरावटको पछाडि धेरै कारणहरू हुन सक्छन्। तीमध्ये केही मुख्य कारणहरूलाई यहाँ केलाउने प्रयास गरिएको छ:
- बैंकिङ र बीमा क्षेत्रको प्रभाव: बिहीबार बैंकिङ र बीमा कम्पनीहरूको शेयर मूल्यमा गिरावट आएकोले नेप्सेमा नकारात्मक असर पर्यो। यी क्षेत्रहरूले बजारको ठूलो हिस्सा ओगट्ने भएकाले यिनीहरूमा आउने परिवर्तनले समग्र बजारलाई नै प्रभावित पार्छ।
- लगानीकर्ताको मनोविज्ञान: बजारमा निरन्तर गिरावट आएपछि लगानीकर्ताहरूमा त्रास बढ्छ। उनीहरूले आफ्नो शेयर बेच्न थाल्छन्, जसले गर्दा बजारमा थप गिरावट आउँछ। यो एउटा चक्र जस्तै हो, जुन चलिरहन्छ।
- ब्याजदरमा वृद्धि: बैंकहरूले ब्याजदर बढाउँदा लगानीकर्ताहरूले शेयर बजारबाट पैसा निकालेर बैंकमा राख्न थाल्छन्। यसले शेयर बजारमा लगानी घट्छ र बजार तल झर्छ।
- राजनीतिक अस्थिरता: देशमा राजनीतिक अस्थिरता हुँदा पनि लगानीकर्ताहरू हतोत्साही हुन्छन्। उनीहरूलाई भविष्य अनिश्चित लाग्छ र लगानी गर्न डराउँछन्।
- तरलताको अभाव: बजारमा तरलता (लगानी गर्ने पैसा) को अभाव हुँदा पनि शेयरको माग घट्छ र मूल्यमा गिरावट आउँछ।
कसलाई पर्यो असर?
यो गिरावटले धेरैलाई असर गरेको छ, तर विशेष गरी साना लगानीकर्ताहरू यसबाट बढी प्रभावित भएका छन्। उनीहरूले थोरै रकम लगानी गरेका हुन्छन्, र बजार घट्दा उनीहरूको लगानीको मूल्य धेरै घट्छ। यसले उनीहरूको आर्थिक अवस्थामा नकारात्मक असर पार्छ।
ठूला लगानीकर्ताहरूले पनि नोक्सानी बेहोर्नुपरेको छ, तर उनीहरूले बजारमा आउने उतारचढावलाई सहन सक्ने क्षमता राख्छन्। उनीहरूले दीर्घकालीन रूपमा लगानी गरेका हुन्छन्, त्यसैले छोटो समयको गिरावटले उनीहरूलाई धेरै असर गर्दैन।
अब के गर्ने?
बजारमा गिरावट आउँदा आत्तिनु हुँदैन। धैर्य भएर सही निर्णय लिनु नै बुद्धिमानी हुन्छ। यहाँ केही सुझावहरू दिइएका छन्, जसले तपाईंलाई यो अवस्थामा मद्दत गर्न सक्छ:
- लगानी विविधीकरण गर्नुहोस्: आफ्नो लगानीलाई विभिन्न क्षेत्रमा विभाजन गर्नुहोस्। एउटै क्षेत्रमा मात्र लगानी गर्दा जोखिम बढ्छ।
- दीर्घकालीन सोच राख्नुहोस्: शेयर बजारमा लगानी गर्दा सधैं दीर्घकालीन सोच राख्नुपर्छ। छोटो समयमा हुने उतारचढावले आत्तिनु हुँदैन।
- सही कम्पनी छान्नुहोस्: लगानी गर्नुअघि कम्पनीको बारेमा राम्रोसँग अध्ययन गर्नुहोस्। बलियो आधार भएको कम्पनीमा लगानी गर्दा जोखिम कम हुन्छ।
- बजारको विश्लेषण गर्नुहोस्: बजारको अवस्थालाई बुझेर मात्र लगानी गर्नुहोस्। हल्लाको पछि लाग्नु हुँदैन।
- पेशेवर सल्लाह लिनुहोस्: यदि तपाईंलाई शेयर बजारको बारेमा धेरै जानकारी छैन भने, विशेषज्ञको सल्लाह लिनुहोस्।
सकारात्मक पक्ष पनि छन्
गिरावट मात्र होइन, बजारमा सकारात्मक पक्ष पनि छन्। यो समयमा राम्रा कम्पनीहरूको शेयर सस्तोमा किन्न पाइन्छ। जब बजार फेरि बढ्छ, तब तपाईंले राम्रो नाफा कमाउन सक्नुहुन्छ। त्यसैले, यसलाई अवसरको रूपमा पनि हेर्न सकिन्छ।
बिहीबार केही कम्पनीहरूको शेयर मूल्य ९ प्रतिशतभन्दा धेरैले बढेको थियो। यसले देखाउँछ कि बजारमा अझै पनि सम्भावना छ। विकास बैंक, जलविद्युत् र लघुवित्त क्षेत्रमा सकारात्मक वृद्धि देखिएको छ।
दरख अनलाइनको भूमिका
हामी दरख अनलाइनमा तपाईँहरूलाई सही सूचना र जानकारी प्रदान गर्न सधैं तत्पर छौं। हाम्रो उद्देश्य भनेको लगानीकर्ताहरूलाई सचेत बनाउनु र उनीहरूलाई सही निर्णय लिन मद्दत गर्नु हो। हामी बजारको विश्लेषण गर्छौं, विशेषज्ञहरूको राय लिन्छौं, र तपाईँहरूलाई आवश्यक सबै जानकारी उपलब्ध गराउँछौं।
हामीले देखेका छौं, धेरै लगानीकर्ताहरू हतारमा निर्णय लिन्छन् र पछि पछुताउँछन्। त्यसैले, हामी तपाईँहरूलाई धैर्य भएर सोच्न र सही निर्णय लिन अनुरोध गर्दछौं। हामी तपाईँहरूको साथमा छौं, र हामी सँगै यो चुनौतीको सामना गर्नेछौं।
ऐतिहासिक पाठ
हामीले इतिहासबाट धेरै कुरा सिक्न सक्छौं। महाभारतको युद्धमा युधिष्ठिरले धर्मको मार्गमा हिँडेर सत्यको जित गराएका थिए। त्यसैगरी, हामीले पनि लगानी गर्दा नैतिकता र सत्यतालाई ध्यानमा राख्नुपर्छ। लोभमा परेर गलत निर्णय लिँदा त्यसको परिणाम नराम्रो हुन सक्छ।
रावणले अहंकार र अन्यायको बाटो रोजेर आफ्नो विनाश निम्त्याए। हामीले पनि रावणको जस्तो गल्ती गर्नु हुँदैन। बजारमा धेरै प्रलोभनहरू आउँछन्, तर हामीले सधैं सही मार्गमा हिँड्नुपर्छ।
निष्कर्ष
नेप्सेमा आएको गिरावट एउटा चुनौती हो, तर यो अवसर पनि हो। धैर्य भएर सही निर्णय लिँदा हामीले यसबाट धेरै कुरा सिक्न सक्छौं र भविष्यमा राम्रो लगानीकर्ता बन्न सक्छौं। दरख अनलाइन तपाईँहरूको साथमा छ, र हामी सँगै यो यात्रामा अगाडि बढ्नेछौं।
