जब न्यायको ढोका बन्द हुन्छ, तब अन्यायले घर बनाउँछ।
आज, म एउटा यस्तो घटनाको चर्चा गर्न गइरहेको छु, जसले न्यायको ढिलाइ र विधिको शासनको महत्वलाई उजागर गर्दछ। संखुवासभा जिल्लाको चैनपुर नगरपालिका–९ निवासी ६२ वर्षीय दुर्गाबहादुर तामाङलाई २१ वर्षपछि कर्तव्य ज्यान मुद्दामा पक्राउ गरिएको छ। यो घटनाले देखाउँछ कि अपराधले समयको पर्खाल नाघ्न सक्छ, तर न्यायको हातबाट भाग्न सक्दैन।
२०६१ साल चैत २२ गते भोजपुरको जरायोटार–४ मा ३६ वर्षीय पर्शुराम विकको हत्या भएको थियो। यस हत्यामा दुर्गाबहादुर तामाङको संलग्नता रहेको आशंकामा अनुसन्धान अघि बढाइएको थियो। लामो अनुसन्धानपश्चात् उच्च अदालत धनकुटाले २०६९ साल असार १७ गते तामाङलाई २ वर्षको कैद सजाय सुनाएको थियो।
दुर्गाबहादुर तामाङ विगत २१ वर्षदेखि फरार थिए। तर, नेपाल प्रहरीको अथक प्रयास र गुप्तचर सूचनाको आधारमा उनलाई चैनपुर खाम्लिङबाट पक्राउ गर्न सफलता मिलेको छ। यो सफलताले कानुन कार्यान्वयन निकायको कर्तव्यनिष्ठा र अपराधविरुद्धको लडाइँमा अविचलित प्रतिबद्धतालाई दर्शाउँछ।
यस घटनाबाट हामीले के सिक्नुपर्छ भने, न्याय ढिलो हुनु भनेको न्याय नहुनु जस्तै हो। यद्यपि, यो पनि सत्य हो कि न्यायले आफ्नो गतिमा काम गर्छ र अपराधीहरू अन्ततः कानुनको कठघरामा उभिन बाध्य हुन्छन्। दुर्गाबहादुर तामाङको पक्राउले पीडित परिवारलाई केही हदसम्म भए पनि राहत दिनेछ र समाजमा विधिको शासनको महत्वलाई स्थापित गर्नेछ। हाल, उनलाई अदालतको आदेशानुसार फैसला कार्यान्वयनका लागि संखुवासभा कारागार चलान गरिएको छ।
यो घटनाले हामी सबैलाई झक्झकाएको छ। हामीले न्याय प्रणालीलाई थप प्रभावकारी बनाउन र अपराधमुक्त समाज निर्माण गर्न एकजुट भएर लाग्नुपर्छ। कानुनको शासनको पालना र विधिको सम्मान नै सभ्य समाजको आधारशिला हो।
