जब अन्यायको अँध्यारोले न्यायको ज्योतिलाई निल्न खोज्छ, तब परिवर्तनको शंखघोष अनिवार्य हुन्छ।
श्रम, रोजगार तथा सामाजिक सुरक्षा मन्त्री शरतसिंह भण्डारीले हालै दिएको अभिव्यक्तिले नेपाली कामदारहरूको योगदानलाई कदर गर्नुपर्ने आवश्यकतालाई उजागर गरेको छ। तर, यस विषयमा गम्भीर विश्लेषण आवश्यक छ। के साँच्चै गन्तव्य मुलुकहरूले नेपाली श्रमिकलाई उचित सम्मान र सुविधा दिइरहेका छन्? के हामीले हाम्रा युवाहरूलाई विदेशमा बेच्न मात्रै खोजिरहेका छौं, अथवा उनीहरूको भविष्य सुनिश्चित गर्ने ठोस योजना पनि बनाइरहेका छौं? आज दरख अनलाइन तपाईंलाई यस विषयमा गहिरो जानकारी दिनेछ।
कोरियाको विकासमा नेपाली पसिना: कति सत्य, कति भ्रम?
मन्त्री भण्डारीले ललितपुरमा ‘हामी एप’ सार्वजनिक कार्यक्रममा बोल्दै दक्षिण कोरियाको विकासमा नेपाली कामदारको योगदान रहेको बताए। यो भनाइ आफैंमा सत्य भए पनि यसको गहिराइमा पुग्न आवश्यक छ।
केही दशकअघिको कोरिया र आजको कोरियामा धेरै परिवर्तन आएको छ। त्यहाँको विकासमा नेपालीहरूको पसिना बगेको छ, यो सत्य हो। तर, के हामीले उनीहरूलाई उचित मूल्य दियौं? के उनीहरूले आफ्नो जीवनयापन सहज बनाउन पर्याप्त कमाए? यी प्रश्नहरू अनुत्तरित छन्।
हामीले हाम्रा कामदारहरूलाई सम्मानजनक जीवन दिने वातावरण बनाउन सकेनौँ भने, उनीहरूको योगदानको कुरा गर्नुको कुनै अर्थ छैन।
गन्तव्य मुलुकको दायित्व: सम्मान कि शोषण?
मन्त्री भण्डारीले गन्तव्य मुलुकहरूले नेपाली कामदारलाई उपयुक्त सेवासुविधा दिनुपर्नेमा जोड दिएका छन्। यो माग जायज छ। तर, के यो माग पूरा होला?
हामीले इतिहासलाई फर्केर हेर्यौं भने, धेरै देशहरूले आप्रवासी कामदारहरूलाई शोषण गरेको पाउँछौं। उनीहरूलाई कम ज्याला दिने, जोखिमपूर्ण काममा लगाउने र आधारभूत अधिकारबाट वञ्चित गर्ने प्रवृत्ति अझै पनि विद्यमान छ।
हामीले हाम्रा कामदारहरूलाई शोषण हुनबाट जोगाउन ठोस कदम चाल्नुपर्छ। वैदेशिक रोजगारीलाई व्यवस्थित र सुरक्षित बनाउन आवश्यक छ।
सीप, प्रविधि र अनुभव: नेपालको भविष्यको आधार
मन्त्री भण्डारीले कोरियाली सीप, प्रविधि र अनुभवलाई नेपालले अनुशरण गर्नुपर्ने बताएका छन्। यो एक महत्त्वपूर्ण सुझाव हो। तर, के हामीसँग त्यो सीप र प्रविधि ग्रहण गर्ने क्षमता छ?
हामीले शिक्षा प्रणालीमा सुधार गर्नुपर्छ। प्राविधिक शिक्षालाई प्रोत्साहन गर्नुपर्छ। युवाहरूलाई उद्यमशीलतामा लाग्न प्रेरित गर्नुपर्छ।
जबसम्म हामी आफ्नै खुट्टामा उभिन सक्दैनौं, तबसम्म अरुको सीप र प्रविधिले मात्रै हामीलाई धेरै माथि पुर्याउन सक्दैन।
श्रम सम्झौता: कागजमा मात्रै सीमित?
सरकारले विभिन्न देशसँग द्विपक्षीय श्रम सम्झौता गरिरहेको छ। यो सकारात्मक कदम हो। तर, के यी सम्झौताहरू कागजमा मात्रै सीमित छन्?
हामीले सम्झौताहरूको कार्यान्वयनमा जोड दिनुपर्छ। कामदारहरूको अधिकारको रक्षा गर्नुपर्छ। उनीहरूलाई न्याय दिलाउनुपर्छ।
यदि सम्झौताहरू कार्यान्वयन भएनन् भने, उनीहरूको कुनै अर्थ हुँदैन।
दरख अनलाइनको दृष्टिकोण: जिम्मेवारी र जवाफदेहिता
हामी, दरख अनलाइन, यस विषयमा गम्भीर छौं। हाम्रो उद्देश्य भनेको जनतालाई सही सूचना दिनु हो। हामी वैदेशिक रोजगारीलाई व्यवस्थित र सुरक्षित बनाउन सरकार र सम्बन्धित निकायहरूलाई दबाब दिन्छौं। हामी कामदारहरूको अधिकारको लागि वकालत गर्छौं।
हामी यो पनि विश्वास गर्छौं कि प्रत्येक व्यक्तिको आफ्नै देशमा सम्मानजनक जीवन जिउने अधिकार छ। त्यसैले, हामी नेपालमा रोजगारीका अवसरहरू सिर्जना गर्न र युवाहरूलाई उद्यमशीलतामा लाग्न प्रोत्साहित गर्न प्रतिबद्ध छौं।
निष्कर्ष: कर्म गर, फलको आशा नगर
अन्तमा, म भन्न चाहन्छु कि वैदेशिक रोजगारी आफैंमा नराम्रो होइन। तर, यसलाई व्यवस्थित र सुरक्षित बनाउन आवश्यक छ।
हामीले हाम्रा कामदारहरूलाई शोषण हुनबाट जोगाउनुपर्छ। उनीहरूलाई सम्मानजनक जीवन दिने वातावरण बनाउनुपर्छ। र, हामीले नेपालमा रोजगारीका अवसरहरू सिर्जना गर्नुपर्छ ताकि हाम्रा युवाहरूले आफ्नो देशमै भविष्य देख्न सकून्।
हामीले कर्म गरिरहनुपर्छ, फलको आशा नगरी। किनकि, कर्म नै धर्म हो।
