सामाजिक सञ्जालको जादु: १० वर्षकी बालिकामा देखियो डरलाग्दो रोग !

कहिलेकाहीँ, मलाई लाग्छ समय कति छिटो बित्छ। भर्खरै मात्र स्कूल सकेर कलेज छिरेको जस्तो लाग्छ, तर अब त जिम्मेवारीहरूले भरिएको जीवन जिउन थालिसकेँ। हाम्रो शरीरमा हुने परिवर्तनहरूलाई वास्ता नगर्दा, कहिलेकाहीँ यसले ठूलो समस्या निम्त्याउन सक्छ। मलाई याद छ, मेरी एकजना साथीलाई Polycystic Ovary Syndrome (PCOS) भएको थियो, र उसले कति पीडा भोगेको थियो।

आजकल, PCOS धेरै युवतीहरूमा देखिन थालेको छ। World Well being Group (WHO) अनुसार, यो हर्मोनको गडबडीले गर्दा हुन्छ, जसमा अनियमित महिनावारी, अत्यधिक एन्डrogen हर्मोन, र ovary मा धेरै cystहरू देखिन्छन्। यो रोगले भविष्यमा diabetes, heart problems, र endometrial most cancers जस्ता खतराहरू पनि बढाउन सक्छ।

केही वर्ष अघिसम्म यो समस्या प्रायः पाको उमेरका महिलाहरूमा देखिन्थ्यो, तर अहिले १० वर्षका बालिकामा समेत यो समस्या देखिन थालेको छ। Delhi, NCR मा गरिएको एउटा अध्ययन अनुसार, युवा वयस्कहरूमा PCOS को prevalence fee 17.40% सम्म पुगेको छ, र यसको मुख्य कारण fashionable life-style हो। On-line Information Nepal : Darakh On-line मा हामी यस्ता स्वास्थ्य समस्याहरूबारे जानकारी दिन्छौं ताकि सबैजना सचेत हुन सकून्।

आजको digital युगमा धेरै stress, disturbed sleep cycle, र शारीरिक निष्क्रियता बढेको छ, जसले हर्मोनको सन्तुलनलाई बिगारिरहेको छ। Social media र expertise को कारणले आएको life-style change ले गर्दा यो स्वास्थ्य संकट बढ्दै गएको छ।

मलाई याद छ, एकपटक म आफ्नो गाउँ जाँदा, त्यहाँका धेरै युवतीहरूमा PCOS को समस्या देखेँ। उनीहरूले आफ्नो समस्या बताउँदा मलाई धेरै दुःख लाग्यो। धेरैजसो युवतीहरू social media मा धेरै समय बिताउने र शारीरिक व्यायाम नगर्ने भएकाले यो समस्या बढेको रहेछ।

Social Media र Stress: आजकाल teenager हरु घण्टौं social media मा झुन्डिरहेका हुन्छन्। Social media ले मनोरञ्जन र connectivity दिए पनि, यसले perfectionist magnificence beliefs, तुलना, र curated on-line presence को stress दिन्छ। Mumbai को Lilavati Hospital की gynecologist Dr. Ashwini Nabar भन्छिन्, “मैले पछिल्लो केही वर्षमा १४ वर्षका युवतीहरूमा पनि PCOS को लक्षणहरू देखेको छु, जसमा अनियमित महिनावारी र तौलमा परिवर्तन जस्ता समस्याहरू छन्।”

Persistent stress ले cortisol stage बढाउँछ, जसले insulin लाई regulate गर्ने क्षमतालाई असर गर्छ। यसले हर्मोनको सन्तुलन बिग्रिएर PCOS को threat बढाउँछ।

शारीरिक निष्क्रियता: धेरै teenager हरु घण्टौं gadget मा बिताउँछन्, जसले गर्दा शारीरिक गतिविधि कम हुन्छ। यसले तौल बढ्ने र insulin resistance हुने खतरा बढाउँछ। Max Good Tremendous Speciality Hospital की Obstetrics & Gynaecology marketing consultant Dr. Arpana Haritwal भन्छिन्, “यो एउटा दुष्चक्र हो, जहाँ निष्क्रियता र PCOS एकअर्कालाई बढावा दिन्छन्।”

निद्राको अभाव: रातिसम्म social media चलाउँदा melatonin हर्मोनको manufacturing मा असर पर्छ, जसले गर्दा निद्रा लाग्न गाह्रो हुन्छ। Dr. Haritwal भन्छिन्, “Disturbed sleep cycle ले हर्मोनको सन्तुलन बिगारिदिन्छ। कम्तीमा सात देखि आठ घण्टाको निद्रा हर्मोनको सन्तुलनको लागि आवश्यक छ।”

Food plan Development को असर: Social media मा धेरै गलत food regimen pattern हरु फैलिएका छन्। धेरै influencers ले restrictive food regimen र unhealthy consuming habits लाई promote गर्छन्, जसले dietary deficiencies निम्त्याउँछ। यसले vitamin B12, vitamin D, र iron deficiencies जस्ता समस्याहरू निम्त्याउँछ।

चिन्ता नगर्नुहोस्! On-line Information Nepal : Darakh On-line मा तपाईहरुको लागि केहि ideas हरु लिएर आएका छौँ जसले PCOS लाई नियन्त्रण गर्न मद्दत गर्छ:

PCOS बाट बच्न के गर्ने?

• Stress Administration: Stress कम गर्न meditation, yoga, वा आफ्नो मनपर्ने passion मा focus गर्नुहोस्। मलाई याद छ, meditation गर्दा मलाई कति शान्ति मिल्थ्यो।
• Bodily Exercise: नियमित रूपमा train गर्नुहोस्। Strolling, swimming, biking, वा aerobics जस्ता exercise हरु PCOS को लक्षणहरू कम गर्न धेरै उपयोगी हुन्छन्।
• Sleep Hygiene: राति चाँडै सुत्ने र बिहान चाँडै उठ्ने बानी बसाल्नुहोस्। Social media बाट टाढा रहनुहोस् र एउटा निश्चित sleep routine बनाउनुहोस्।
• Balanced Food plan: आफ्नो खानामा high-fibre र high-protein meals समावेश गर्नुहोस्। प्रशस्त पानी पिउनुहोस् र ताजा फलफूल तथा सागसब्जी खानुहोस्।
• Digital Detox: दिनको केही समय digital gadget हरुबाट टाढा रहनुहोस्। प्रकृतिमा रमाउनुहोस् र परिवारसँग समय बिताउनुहोस्।

यी life-style adjustments अपनाएर तपाईँ PCOS लाई नियन्त्रण गर्न सक्नुहुन्छ। यो एउटा लामो journey हो, तर self-discipline र focus ले तपाईँलाई आफ्नो objective मा पुग्न मद्दत गर्नेछ। Dr. Nabar भन्छिन्, “Life-style components लाई सन्तुलित तरिकाले tackle गर्नु धेरै महत्त्वपूर्ण छ, जसले गर्दा युवतीहरूले आफ्नो स्वास्थ्यको जिम्मा आफैँ लिन सक्छन्।”

अन्त्यमा, म तपाईँहरूलाई भन्न चाहन्छु कि आफ्नो स्वास्थ्यको ख्याल राख्नुहोस्। यदि तपाईँलाई कुनै समस्या छ भने, तुरुन्तै डाक्टरसँग सल्लाह लिनुहोस्। याद राख्नुहोस्, तपाईँ एक्लै हुनुहुन्न। धेरैजना तपाईँको साथमा छन्।