सुन्तलाको ग्रेडिङ कार्यमा प्रविधि प्रयोग
स्याङ्जाको अर्जुनचौपारी गाउँपालिका–१ थापाथोकस्थित त्रिपुत्र बागवानी फार्मले सुन्तलाको ग्रेडिङ कार्यलाई प्रविधिको प्रयोगमार्फत सहज बनाएको छ। सन् २०७५ देखि सुरु भएको यो कार्य पोष्ट हार्भेष्ट निर्देशनालय काठमाडौँसँगको सहकार्यमा ८५% अनुदान र १५% फार्मको लगानीमा गरिएको हो।
त्रिपुत्र बागवानी फार्मले प्रतिघण्टा पाँच टनसम्म सुन्तला ग्रेडिङ गर्न सक्ने मेसिन जडान गरेको छ। मेसिनले सुन्तलामा भएका फोहोर, कालो टीका, र दाग हटाउन सहयोग गर्छ। यसका कारण जनशक्तिको खपत कम भएको र उत्पादन गुणस्तरीय भएको छ।
सञ्चालक फणिनारायण अर्यालका अनुसार, मेसिनले आठवटा आकारमा सुन्तलाको वर्गीकरण गर्छ। यद्यपि, बजारको मागअनुसार चारवटा आकारमा मात्र सुन्तला पठाइन्छ।
नेपालमा पहिलोपटक यस्तो मेसिन सन् २०७५ मा प्रयोगमा ल्याइएको हो। कुल लागत रु ५६ लाख रहेको यो मेसिन पोष्ट हार्भेष्ट निर्देशनालयले अनुदान उपलब्ध गराएको हो।
तथ्याङ्क र सहकार्य
- मेसिन जडानको लागि ८५% अनुदान र १५% फार्मको लगानी।
- प्रति किलो सुन्तलाको मूल्य: रु २५ (साना) देखि रु ९० (ठूला)।
- भाटभटेनी सुपर मार्केटसँग वार्षिक ५० टन सुन्तला उपलब्ध गराउने सम्झौता।
यस प्रविधिले सुन्तलाको गुणस्तर वृद्धि मात्र होइन, कृषिमा आधुनिकीकरणको उदाहरण पनि प्रस्तुत गरेको छ। यसले कृषकहरूलाई उत्पादनको गुणस्तर सुधार्न प्रेरित गर्नेछ। सरकारले यस्ता प्रविधि अन्य क्षेत्रमा पनि विस्तार गरे कृषिमा आत्मनिर्भरता र आय वृद्धि हुनेछ।
स्याङ्जाको त्रिपुत्र बागवानी फार्मको यो प्रयासले नेपाली कृषिमा प्रविधिको सकारात्मक प्रयोगलाई स्थापित गरेको छ। यदि यस्तै प्रविधि अन्य बालीहरूमा पनि विस्तार गरियो भने, कृषिको व्यावसायिकरण र दिगोपनालाई अझ प्रवर्द्धन गर्न सकिनेछ।